Er is nog een open plaats

Er is nog een open plaats

In de stad Lübeck is een prachtige oude kerk, de Lübecker Dom, waarin zich een beroemd kruistafereel bevindt, dat in de vijftiende eeuw door Hans Memling voor het altaar geschilderd is. Toen die kerk in het jaar 1942, na een luchtaanval in lichterlaaie stond, is een onbekend gebleven soldaat met een paar vrienden de kerk binnengerend, om dat altaarschilderij met gevaar voor eigen leven te redden.

Kort na de oorlog hield ik voordrachten in Lübeck. Op een dag zei de directeur van een kunstmuseum tegen mij: 'Bij mij in de kelder staat de beroemde Memling. Als u hem eens wilt bekijken, zal ik hem u graag laten zien.' Die gelegenheid liet ik mij natuurlijk niet ontgaan. Met die directeur en een vriend daalde ik af in de kelder. Een schitterend schilderij: soldaten op paarden met lansen, dobbelende krijgsknechten, een bonte volksmenigte, wenende vrouwen, spottende Farizeeën. Daar bovenuit steken drie kruisen. Maar toen ontdekte ik iets heel merkwaardigs middenin die opdringende menigte, aan de voet van het kruis van Jezus, is een leeg stuk gras, een open plaats. Dat is toch merkwaardig, merk ik op, 'dat in al dat gedrang er aan de voet van Jezus' kruis een open plaats is. Wat zou Hans Memling zich daarbij hebben voorgesteld?' De schilders uit de Middeleeuwen wilden immers iets uitdrukken met hun schilderstukken; zij waren in zekere zin expressionisten. En toen zei mijn vriend: 'Ik geloof dat hij heeft willen zeggen: 'Hier aan de voet van Jezus' kruis is nog een plaats vrij. Hier mag jij staan!'

Ik moet nog dikwijls aan dat schilderij denken: daar onder dat kruis, verliest de dood zijn afgrijzen; in Jezus wonden mag ik mijn redding zien. Zijn armen houdt Hij uitgespreid, tot heil voor elke zondaar. Ja, ik ben blij dat er bij het kruis van Jezus, de Zoon van God, een plaats vrij is voor mij. En voor u is die plaats ook vrij! Moet die plaats voor u tot in eeuwigheid open blijven?

273